پژوهشنامه معارف حسینی2538-641751820200722An Account of Hz. Ruqayyah and her Martyrdom in Karbalaسرگذشت حضرت رقیه (ع) در کربلا و چگونگی شهادت ایشان723112981FAزهرا زحمتکشمدرس جامعة المصطفی العالمیه نمایندگی مشهد، کارشناسی ارشد رشته تاریخ وتمدن ملل اسلامیJournal Article20200820Hz. Ruqayyah, a daughter of Imam al-Husayn, was a martyr who played a prominent role in turning the Ashura episode into a historical trend. The present paper deals with her life and martyrdom. Based on historicaldescriptive library research, her given name was Fatimah, and her mother was Umm Is'haq bt. Talha b. Abd Allah. Born in Medina in 57 AH/677, she was arrested as a prisoner of war, and as a captive, she was arrested together with other Ashura survivors whom were sent to Damascus by the proUmayyid army. She passed away and was buried in Damascus in Safar 61 AH/ 680. The earliest historical sources that mention her name date back to the 2nd/ 7th century, as quoted in Maqtal Ruqayyah on the authority of Muntakhab al-tawarikh.یکی از شهیدان قیام حسینی که درتبدیل واقعه عاشورا به یک جریان تاریخی، نقشی بسیار تأثیرگذار دارد، حضرت رقیه<span style="font-family: Alaem;"> (س)</span> دختر امام حسین(ع) <span style="font-family: W_mitra;">است. این مقاله میکوشد به سرگذشت این دختر خردسال در کربلا و رسیدن به نتیجهای روشن درباره چگونگی شهادت آن حضرت بپردازد. نگارنده در این تحقیق که از نوع روش تحقیق تاریخی _ توصیفی وروش گردآوری اطلاعات با شیوه کتابخانهای انجام گرفته است، به این نتیجه رسیده که نام ایشان فاطمه، مادرش اماسحاق دختر طلحة بن عبدالله تیمیه بوده و در سال پنجاه و هفت هجری در مدینه دیده به جهان گشوده است. حضرت رقیه</span><span style="font-family: Alaem;"> (س)</span> پس از شهادت پدر و یارانش، به همراه دیگر زنان بنیهاشم توسط سپاه یزید به اسیری رفت و در ماه صفر سال 61 هجری، چند روز پس از دیدن سر مبارک پدرش، در خرابههای شام به شهادت رسیدو همان جا به خاک سپرده شد. ذکر نام رقیه (س) در منابع تاریخی به قرن دوم بازمیگردد. از جمله منابعی که به نام آن حضرت اشاره دارند، میتوان به کتاب مقتل الرقیه به نقل از کتاب منتخب التواریخ اشاره کرد.<br /> https://www.maarefehosseini.ir/article_112981_acb982e45f87461250be3496bed48a64.pdfپژوهشنامه معارف حسینی2538-641751820200722Hz. Ruqayyah in the Ancient and Medieval
Sources up to the End of the 7th/ 13th Centuryنام و یاد کرد حضرت رقیّه (س) در آثار و منابع کهن تا پایان قرن هفتم2532112982FAمحمد رنجبر حسینیعضو هیئت علمی گروه کلام دانشگاه قرآن وحدیثJournal Article20200820The name and mention of Hz. Ruqayyah count as a purest sentimental mention of Imam al-Husayn's movement. Great Muslim figures and historians from the first to the seventh/ 13th century have dealt with her in their works. The present paper seeks to investigate the relevant historical evidence regarding her presence in Karbala on Ashura and her tragic martyrdom in Damascus. The elegies composed by Sayf b. Umayrah in memoriam Imam al-Husayn, his being a companion of Imam Jafar al-Sadiq, plus his being regarded as a reliable hadith relator by al-Najashi, the reports of al-Bayhaqi in Lubab al-ansab, Ibn Tawus in his al-Luhuf, and Imad al-Din al-Tabari in Kamil of Bahayi, the conclusions prove her existence and presence in Karbala.حضرت رقیه3 یکی از جلوههای احساسی و عاطفی قیام امام حسین(ع) است. از سدههای اولیه تا پایان قرن هفتم علما و بزرگان در آثار خود از حضرت رقیه(س) و سرگذشت او یاد کردهاند. هدف این تحقیق، بازخوانی آثار دانشمندان تا پایان قرن هفتم برای یافتن مؤیدها و مستندات تاریخی برای تقویت فرضیه وجود حضرت رقیه در روز عاشورا و شهادت او در شهر شام است. این نوشتار با روش توصیفی و شیوه کتابخانهای برای رسیدن به هدف فوق سامان یافت و به این نتیجه رسید که با توجه به اشعار صحابی امام صادق(ع) سیف بن عمیره در رثای امام حسین(ع) و ثقه دانسته شدن او از سوی رجالیون شاخص همانند نجاشی، بیهقی، سید بن طاووس و عماد الدین طبری، میتوان اثبات فرضیه وجود دختر خردسالی را برای امام حسین(ع) به نام رقیه تقویت کرد.https://www.maarefehosseini.ir/article_112982_e41a107255c6972432bed6a21b4ce4f9.pdfپژوهشنامه معارف حسینی2538-641751820200722Religious Promulgational and Educational Aspects
of the Life of Hz. Ruqayyah in the School of Imam al-Husaynجلوههای تبلیغی و تربیتی حضرت رقیه(س) در مکتب حسینی3368112983FAعلی فارسی مدانفارغالتحصیل سطح چهار حوزه علمیه قم، نویسنده و پژوهشگرJournal Article20200820Hz. Ruqayyah and her captivity in the tragic events of Karbala lead one to conclude that she manifested both Imam al-Husayn's dignity and Hz. Zaynab's chastity. The present paper focuses on her rolefor disseminating the messages of Ashura, reviving the affairs of the Ahl al-Bayt, defaming the tyrant Umayyad hegemony, supporting the oppressed, and guiding people to the Right Path. Her exemplary patience, sacrifice, and Islamic lifestyle are also dealt with.حضرت رقیه3 که تربیت یافتۀ عزت حسینی و عفت زینبی بود، نکات و جلوههای تبلیغی و تربیتی را ترسیم فرمود.<br /> مقاله حاضر در پی آن است که در جلوههای تبلیغی، نکات تبلیغی مانند پیامرسانی، احیای امر اهل بیت، رسوا کردن هیئت حاکمه، حمایت از مظلوم و جنبه هدایتی را تبیین و تشریح کند و نیز به برخی روشهای کاربردی تبلیغی مستفاد از سیره حضرت رقیه(س) همچون روش همراهی و روش فرصتشناسی اشاره کند. همچنین در جلوههای تربیتی، به مباحث مهم حوزه تربیت، از جمله معرفتشناسی، صبر و استقامت، گذشت و ایثار، پایبندی به اصول و سبک زندگی اسلامی اشاره خواهند کرد.<br /> https://www.maarefehosseini.ir/article_112983_46b85785f4cb2aa0a19ad1a0b64e0048.pdfپژوهشنامه معارف حسینی2538-641751820200722Hz. Ruqayyah in Arabic Poetryحضرت رقیه(س) در آینه شعر معاصر عربی6988112986FAسید مهدی نوری کیذقانیاستادیار دانشگاه حکیم سبزواریJournal Article20200820Hz. Ruqayyah has since drawn the attention of ahost of Arab poets who composed elegies (marthiyas) in her favor. These poems highlight her status as a little daughter of Imam al-Husayn, her oppressedness, and the afflictions she endured in the Ashura episode.شعر و ادبیات عاشورایی موضوعات و زمینههای متنوع و متعددی را دربرمیگیرد و در دوران معاصر از چنان گستره و عمقی برخوردار شده که همت مضاعف پژوهشگران را برای بررسی میطلبد. در میان قهرمانان عاشورایی، دخت خردسال امام حسین(ع) نیز حجم قابل توجهی از اشعار شاعران معاصر فارسی و عربی را به خود اختصاص داده که در پژوهشها کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در مقاله حاضر سعی شده با جستاری در اشعار شاعران معاصر عرب، در حد توان و مجال، مهمترین مدایح و مراثی حضرت رقیه(س)، تحلیل محتوایی گردد و چگونگی بازتاب شخصیت ایشان در قصاید شاعران برای خوانندگان تبیین شود. در نگاهی کلی میتوان گفت اشعار درباره حضرت، مضامین مختلفی را شامل میشود و آمیزهای است از مدح، رثاء، احساس، حماسه و عبرت. این اشعار هم شامل مرثیههای جانسوز با تعابیر و تصاویر احساسی و عاطفی است و هم به برخی فضایل خاندان نبوی میپردازد و هم به مقام رفیع دختر خردسال امام حسین(ع) و کرامات ایشان اشاره میکند و گاه نکتههای اخلاقی و پند و عبرت را برای خوانندگان به همراه دارد.<br /> https://www.maarefehosseini.ir/article_112986_18cf8cfb121c7fc5e82269bf58b0721d.pdfپژوهشنامه معارف حسینی2538-641751820200722Hz. Ruqayyah in Historical Sourcesاحوالات حضرت رقیه(س) در منابع تاریخی89100112988FAسیدضیاءالدین علیانسبدانشیار گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی تبریزرویا رحیمی قاضیطلبه سطح دوJournal Article20200820The present paper deals with the case of Hz. Ruqayyah, a little daughter of Imam al-Husayn, in historical sources. Her name was Fatimah, and her mother was Um Is'haaq, daughter of Talhah b. Abd Allah. Born in Medina in 57 AH/ 676 CE, she was one of the Ashura captives who were taken to Damascus. She breathed her last there owing to intense grief at the sight of her father's severed head laid before him in the month Safar 61 AH/ 680 CE. Her honorific title Ruqayyah was first mentioned in certain history books (eg, in Maqtal al-Ruqayyah as part of Muntakhab al-tawaarikh) that were written in the 2nd/8th century.حضرت رقیه(سلام الله علیها) فرزند امام حسین(علیه السلام) امام سوم شیعیان است. این اثر در پی احوالات این دختر خردسال در منابع تاریخی است و هدف از آن رسیدن به نتیجهای روشن در مورد زندگی و ذکر نام حضرت در منابع تاریخی میباشد. سرگذشت حضرت رقیه در منابع تاریخی چگونه آمده و به دنبال آن در مورد نام، نام مادر، تاریخ ولادت و وفات حضرت، سن و محل دفن ایشان تحقیق شده، است. این تحقیق به دنبال کشف سرگذشتی روشن در مورد ایشان میباشد. نگارنده در این تحقیق که با شیوه کتابخانهای به این نتیجه رسیده که نام ایشان فاطمه، مادرش ام اسحاق دختر طلحهبنعبدالله تیمیه بوده و در سال پنجاه و هفت هجری در مدینه دیده به جهان گشود. بعد از عاشورا در جمع اسیران حضور داشته و در چهار سالگی در صفر سال شصت و یک هجری چند روز بعد از دیدن سر مبارک پدرش، در خانه یزید وفات کرده و همان جا به خاک سپرده شده است. ذکر نام رقیه در منابع تاریخی به قرن دوم بر میگردد که از منابع آن میتوان به کتاب مقتل الرقیه به نقل از کتاب منتخب التواریخ اشاره کرد.https://www.maarefehosseini.ir/article_112988_2ca94b32c73c4347c9aee17048155b24.pdfپژوهشنامه معارف حسینی2538-641751820200722.نکتههایی از معارف حسینی101104112989FAمهدی مردانی (گلستانی)Journal Article20200820هجرت تاریخی امام حسین)(ع) از مدینه تا کربلا، با همراهی جمعی از اهل بیت: انجام گرفت که زنان و فرزندان امام حسین(ع) از آن جمله بودند. یکی از فرزندان امام حسین(ع) که در این حرکت الهی حاضر بود و علاوه بر رنج سفر کربلا، محنت سفر شام را نیز به دوش کشید، حضرت رقیه(س) است.[1] این دختر سه ساله[2] که به فاطمه صغرا نیز معروف است[3]، برجستهترین حضور خود را در دوران پس از شهادت امام حسین(ع) و در ایام اسارت شام تجربه نمود؛ ایامی که از سختترین روزگار خاندان اهل بیت: بود و مصیبتها و سختیها بسیاری بر ایشان وارد شد.<br /> <br clear="all" /><br /> <br /> [1]. ابن فُندُق بیهقی (م ۵۶۵ ق) در کتاب لباب الانساب، در کنار فاطمه و سکینه از دختری به نام رقیه برای امام حسین7 یاد کرده است. نک: لباب الانساب، ص۳۵۵.<br /> <br /> <br /> [2]. در برخی گزارشها، سن شریف ایشان سه سال رقم زده شده است. نک: معالی السبطین ج2، ص101.<br /> <br /> <br /> [3]. نک: بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۱۱۵.https://www.maarefehosseini.ir/article_112989_9de82bd0fd35dcf0c8a9fa30152b22d2.pdfپژوهشنامه معارف حسینی2538-641751820200722.معرفی کتاب105106112990FAمحمدحسین مردانی نوکندهJournal Article20200820رقیه بنت الحسین(س) در انساب و تاریخ: تاریخ تحلیلی شخصیتشناسی حضرت رقیه(س)/ محمدحسن پاکدامن/ بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی/ 1394/ 328ص<br /> <br /> <br /> موضوع کتاب حاضر درباره شخصیتشناسی حضرت رقیه، بنتالحسین(س) و رفع شبهاتی است که در منابع پراکنده درباره آن حضرت گزارش شده است. پرداختن به اثبات وجود آن حضرت در انساب، تاریخ و نقد و تنقیح حاشیهها و داستانهای ناشناخته و غیرواقعی از دغدغههای نویسنده در این اثر است. در دوره معاصر وهابیت تلاش میکند با محو تاریخ و فرهنگ شیعی، ستم رفته بر شیعیان را مظلومنمایی جلوه دهد و با تحلیلهای کجاندیشانه، خاطرات تلخ و نقش ظلم غاصبان را از ذهنها پاک کند.https://www.maarefehosseini.ir/article_112990_b620a27b8d208513cc2eb30213beef1f.pdf