مردم‌نگاری آیین‌های عزاداری ماه محرم در شرایط همه‌گیری کرونا (سال 1399ش، 1442ق)

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه خوارزمی

2 عضو هیات علمی دانشکده الاهیات و معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی (ره)

چکیده

آیین‌های عزاداری محرم، از مهمترین راه‌کارهای هویت‌بخش فرهنگ شیعیان بشمار می‌آید. این آیین با انعطافی قابل‌ توجه و در طول‌زمان، به خوبی خود را با آداب و رسومِ اقوام و جوامع مختلف وفق داده است. در این میان، رویدادهای مختلف زمان و مکان، مانعی در مسیر برگزاری این آیین نشده است. برگزاری این آیین موجب خلاقیت و ابتکار جماعت عزادار شده است. همه‌گیری ویروس کرونا که از ماه‌های پایانی سال 1398ش، مهمان ناخوانده بشریت شد، اقتضائات خاصی را نیز به همراه داشت. سرایت سریع این بیماری در انسان، دلالتی ویژه جهت اعمال تغییرات در برگزاری آیین عزاداری در سال 1399ش ایجاد کرد. لذا شیوه‌های مختلفی در چگونگی برگزاری هیات‌های عزاداری در دهه اول ماه ‌محرم از سوی متولیان و عزاداران اتخاذ شد. پژوهش حاضر تلاش دارد تا با رویکرد کیفی و روش مردم‌نگارانه و با بهره‌گیری از ابزار مشاهده، مشارکت، مشاهده مشارکتی، ثبت تصویر و بررسی اسنادی، سیر تغییرات برگزاری مراسم عزاداری را بررسی کند. در نهایت این شیوه‌ها را می‌توان ذیل راهبردهای تغییر، تحدید و تعلیق صورت‌بندی کرد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ethnography of Changes in Public Mourning Ceremonies in the Time of the Coronavirus Pandemic: 1399 Sh/ 1442 AH/ 2020

نویسندگان [English]

  • akram garousi 1
  • saeed tavoosimasroor 2
1 phd student of sociology of Kharazmi University
2 Member of the Faculty of Theology and Islamic Studies of Allameh Tabatabai University
چکیده [English]

The Muharram mourning ceremonies have long made an identity-creating and dynamic ceremonies of the Shia. Although heavily influenced by other external conditions, people always revived this rite. The corona virus that attacked Iran  in the later months of 1398 Sh/ 2019, and continued for around two years, mainly in 1399 Sh/ 2020, people showed their sagacious attention to both observing the health conditions and holding the religious rites at the same time. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ethnography
  • mourning rituals
  • Muharram month
  • corona